donderdag 21 april 2011

Code Culturele Diversiteit

Vanmiddag was ik in Amsterdam aanwezig bij de presentatie van de Code Culturele Diversiteit. Die is in opdracht van toenmalig minister Plasterk vorig jaar ontwikkeld door de hele breedte van het culturele veld, van podiumkunsten tot erfgoed. Ik nam daar vanuit de archiefsector aan deel. De Code is een gedragscode voor instellingen en bevat ambities en doelstellingen op het gebied van culturele diversiteit. De Code richt zich op programmering, publieksbereik, samenwerkingspartners en personeelsbeleid.
Staatssecretaris Halbe Zijlstra was uitgenodigd om de Code in ontvangst te nemen. Hij bedankte voor de eer. Anders dan zijn voorganger ziet hij de Code niet als een zaak van de overheid, maar als iets voor de culturele sector. Hij stelt dan ook geen middelen beschikbaar voor de implementatie van de Code. Spijtig dat hij niet naar Amsterdam kwam om dit zelf te vertellen. De Code werd nu overhandigd aan Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van de SER. Hij is bijzonder ingenomen met de Code. Letterlijk zei hij: "diversiteit is een vreugdevol gegeven" dat verrijking brengt en creativiteit. Voor hem is culturele diversiteit een kans, geen bedreiging. Wat hem betreft wordt het volgen van de Code een deel van wat hij noemde de "license to operate".
Dagvoorzitter Guilly Koster riep op om ondanks politieke tegenwind de rug recht te houden en met de Code aan de slag te gaan. Hij eindigde met een citaat uit een lied van de Dijk: "Maar wij zijn er ook nog". En zo is het. Als de wil er is, is er een weg!
Om de Code te downloaden, ga je naar Code Culturele Diversiteit.

dinsdag 19 april 2011

Samenwerking en schaalvergroting

Vandaag en gisteren deelgenomen aan een tweedaagse conferentie van de branchevereniging van Archiefdiensten BRAIN. Uit de beraadslagingen blijkt zonneklaar dat we willen samenwerken en dat we openstaan voor schaalvergroting. De urgentie daartoe voelen we goed. Al heel lang weten we allemaal dat met name het e-depot er niet komt als we de handen niet ineen slaan. Lastig is alleen hoe je die schaalvergroting goed organiseert. We hebben in het archiefveld te maken met vier overheidslagen: Rijk, provincie, gemeente en waterschap. Krijg die maar eens allemaal op één lijn. Bovendien kun je nog heftig discussiëren over de kwestie of alle archivistische functies wel binnen één dienst moeten blijven en of je als archivaris toe wilt naar verantwoordelijkheid voor het hele records continuum of dat je je terugtrekt op onze erfgoedfunctie.
Tijdens deze dagen hield Erno de Groot, algemeen directeur van Bibliotheken Eemland, een indrukwekkend pleidooi voor schaalvergroting. Hij heeft daarmee in het Utrechtse uitstekende ervaringen opgedaan. Verschil met onze sector is alleen, dat dáár bestuurlijke druk werd uitgeoefend (schaalvergroting of voortaan geen subsidie meer) en er bovendien enorme potten innovatiegeld beschikbaar waren. Dan komt er iets tot stand!!
Maar er is op korte termijn zeker al het een en ander mogelijk. Dan denk ik aan het realiseren van kopersmacht richting aanbieders van archiefapplicaties en al wat daar bij hoort, maar ook aan collectieve promotie. Er wordt door BRAIN een prachtige merknaam voorgesteld: DNA, De Nederlandse Archieven. Daar wil ik mij met het Gelders Archief graag achter scharen. Niet zozeer om daarmee onze eigen instelling te promoten, maar wèl om de content die we te bieden hebben en de waarden waar we voor staan beter over het voetlicht te brengen.

zondag 17 april 2011

Genealogie op het web

In de jaren tachtig deed ik onderzoek naar Leidse elite families in de middeleeuwen om zo een databank op te bouwen voor mijn proefschrift over het Leidse patriciaat. Aardig was dat onder die middeleeuwse elite ook een riddermatig geslacht Van der Spek voorkwam: dat is nu net de familienaam van mijn vrouw. Ik heb in 1984 dan ook een genealogie opgesteld van dat geslacht en die gepubliceerd in het tijdschrift Ons Voorgeslacht. Ik had genoeg bewijzen voor de opstelling van de middeleeuwse familie. De aansluiting van mijn vrouw op deze middeleeuwers was om allerlei redenen zeker, maar hoe die er exact uitzag, bleef hypothetisch. Omdat ik mijn hypothese toch in de genealogische opstelling opnam, ging die een eigen leven leiden. Zolang we in het papieren tijdperk leefden, was dat nog niet zo opvallend. In de opstelling van genealogen werd deze afstamming gewoon opgenomen en uitgewerkt op papier en later steeds vaker opgeslagen in tekst- en databestanden op een lokale computer. Anders werd het toen al die afstammingsreeksen en kwartierstaten op het internet gingen verschijnen. Ik zie nu de fouten in mijn artikel van destijds keer op keer op het web terug. Aan de ene kant bieden de moderne technieken de mogelijkheid om voortdurend teksten bij te stellen, aan de andere kant, eenmaal gepubliceerd lever je jouw materiaal over aan het wereldwijde web en gaat informatie voor altijd een eigen leven leiden.
Als archivaris vind ik dat ik genealogen er op moet wijzen, dat een goede genealogie niet zonder een kritische beschouwing kan van de gegevens die je van anderen overneemt. Dat doe ik nu al in persoonlijke contacten. Maar dat zou ook op het web kunnen natuurlijk; vraag is alleen, valt dat waar te maken?

woensdag 13 april 2011

Youtube en archieven

Youtube is een mooi medium. In combinatie met Facebook gebruik ik het al langer om vrienden en familie te attenderen op mooie muziek en interessante beelden. Met het programma Free Studio van Dvdvideosoft zijn bestanden bovendien tot mp3 te converteren en via mijn Ipod af te luisteren.
Ik heb me nog verre gehouden van het uploaden van video: mijn privé filmbestanden zijn voor een kleine kring bestemd, niet voor het world wide web!
Voor het Gelders Archief zie ik verschillende mogelijkheden, maar dan vooral in de promotionele sfeer. Toegankelijk maken van onze filmbestanden via Youtube is onbegonnen werk. Per keer kun je maar tien bestanden uploaden, die mogen niet groter zijn dan 2 GB en niet langer duren dan 15 minuten. Maar heel zinnig is het natuurlijk om enkele videobestanden te plaatsen en langs die route reclame te maken voor de beelden die wij beheren en die via onze site bekeken kunnen worden. Ook kunnen we activiteiten van het Gelders Archief langs deze weg bekend maken. Nog dit jaar start de bouw van ons nieuwe pand aan de Westervoortsedijk, ik stel me voor dat we regelmatig met een camera langs gaan en daarna ... uploaden!
Triest is het dat er mensen zijn die denken dat Youtube als filmarchief kan dienen. Ik kwam bijvoorbeeld een bericht tegen waarin iemand informeerde hoe hij in contact met Youtube zou kunnen komen. Hij had zijn originele familiefilms vernietigd in de overtuiging dat Youtube die wel voor hem zou bewaren... Nee dus!
Tenslotte, interessant is is de tool ContextMiner. Die maakt het mogelijk om de geschiedenis van een Youtube video te herleiden tot de eerste, oorspronkelijke upload.